Trang: 36
Tập 32, số 2 2022 Phụ bản
MÔ HÌNH DỰ BÁO SỚM DỊCH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE (D-MOSS) TẠI KHU VỰC MIỀN BẮC VIỆT NAM, 2019 – 2021
DENGUE FEVER FORECAST MODEL (D-MOSS) IN THE NORTH OF VIETNAM, 2019 – 2021
Tác giả: Vũ Trọng Dược, Phạm Tuấn Anh, Đào Khánh Tùng, Trần Công Đại, Vũ Sinh Nam,
Trần Như Dương
Tóm tắt:
Xây dựng mô hình cảnh báo sớm sốt xuất huyết dengue (SXHD) sẽ mang lại hiệu quả tích cực trong công
tác phòng bệnh. Nghiên cứu này nhằm xây dựng và hoàn thiện một mô hình dự báo sớm bệnh SXHD (gọi
là D-MOSS) dựa trên sự tích hợp dữ liệu quan trắc từ vệ tinh và dữ liệu về thời tiết, sự sẵn có nước bề
mặt, lịch sử ca bệnh để đưa ra dự báo sớm. Kết quả mô hình cho thấy khả năng rất cao từ 80% - 100%
số ca bệnh sẽ vượt ngưỡng phân vị 75% như tại Quảng Ninh, Bắc Giang; 60% - 80% số ca bệnh sẽ vượt
ngưỡng phân vị 75% tại Hà Nội, Thanh Hóa, Nghệ An trong thời gian từ tháng 8 đến tháng 10, 2021. Với
mức cảnh báo trước 1 tháng, 2 tháng mô hình có độ chính xác cao, lên đến khoảng 80% và khi dự báo
trước 6 tháng thì độ chính xác của mô hình giảm xuống chỉ còn dưới 40%. Nhìn chung, mô hình D-MOSS
đã dự báo được xu hướng của dịch bệnh SXHD, có thể nói đây là một kênh tham khảo quan trọng trong
việc xây dựng kế hoạch đáp ứng, phòng chống bệnh SXHD cho tuyến tỉnh hiện nay và kiến nghị xây dựng
mô hình dự báo sớm đến tuyến quận/huyện trên toàn quốc.
Summary:
Building a successful early warning model
for dengue hemorrhagic fever will bring positive
effects in disease prevention. This study aimed
to build and complete an early prediction model
of dengue disease (called D-MOSS) based
on the integration of observation data from
satellites and data on weather, surface water
availability, case history to make early forecasts.
The model results showed that there was a very
high probability that 80% - 100% of cases would
exceed the 75% percentile as in Quang Ninh,
Bac Giang; 60% - 80% of cases would exceed
the 75% percentile in Hanoi, Thanh Hoa, Nghe
An during the period from August to October
2021. With a 1-month, 2-month warning level,
the model had high accuracy, up to about 80%,
and when forecasting 6 months in advance, the
accuracy of the model dropped to less than 40%.
In general, the D-MOSS model has predicted
the trend of the dengue epidemic, it can be
said that this is an important reference channel
in developing dengue prevention and response
plans for the current provincial level and is
expected to build an early forecasting model to
the district level nationwide.
Từ khóa:
D-MOSS; mô hình dự báo sốt xuất huyết dengue; miền Bắc Việt Nam
Keywords:
D-MOSS; dengue prediction model; the North of Vietnam
DOI: https://doi.org/10.51403/0868-2836/2022/606
File nội dung:
o220236.pdf
Tải file:
