Trang: 107
Tập 32, số 2 2022 Phụ bản
SỰ BIẾN ĐỘNG CHỈ SỐ VÉC TƠ TRUYỀN BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT TẠI KHU VỰC TÂY NGUYÊN, 2011 - 2020
FLUCTUATION OF DENGUE VECTOR INDICES IN CENTRAL HIGHLAND REGION, 2011 – 2020
Tác giả: Phan Đình Thuận, Trần Thị Trang, Trần Tường Vi, Trương Xuân Toàn,
Viên Chinh Chiến
Tóm tắt:
Nghiên cứu mô tả cắt ngang sử dụng hồi cứu các chỉ số véc tơ truyền bệnh sốt xuất huyết dengue (SXHD)
được giám sát và báo cáo hàng tháng từ tháng 1/2011 - 12/2020 tại 04 tỉnh khu vực Tây Nguyên. Phân tích
các chỉ số véc tơ gồm chỉ số mật độ muỗi (DI), chỉ số Breteau (BI) tại các điểm giám sát nhằm mô tả sự biến
động chỉ số véc tơ liên quan đến đề xuất các biện pháp phòng chống phù hợp. Kết quả cho thấy các tháng
đều ghi nhận sự hiện diện của muỗi và lăng quăng/bọ gậy muỗi Aedes aegypti truyền bệnh SXHD. Chỉ số
mật độ muỗi dao động từ 0,2 đến 0,44 con/nhà; chỉ số BI dao động từ 13,7 đến 31,2. Các chỉ số thường
bắt đầu tăng cao từ tháng 5 đến tháng 10, đỉnh vào tháng 7. Mùa mưa DI (0,23 - 0,46), BI (20,8 - 29,0) cao
hơn mùa khô DI (0,19 - 0,28), BI (13,2 - 21,1). Năm 2016 ghi nhận chỉ số véc tơ cao nhất với BI trung bình:
24,3 (cao nhất: 186,7); DI trung bình: 0,33 (cao nhất: 1,9). Chỉ số véc tơ trung bình theo tháng, mùa, năm
tại khu vực Tây Nguyên thường không cao (BI < 30, DI < 0,5); các chỉ số véc tơ cao ở tỉnh Kon Tum, Gia
Lai và thấp hơn ở Đắk Lắk, Đắk Nông.
Summary:
The retrospective study aimed to describe
the Dengue vector population based on vector
density and Breteau indices collected monthly
from 1/2011 to 12/2020 in 04 provinces of the
Central Highlands region. The mean density
index (DI) and Breteau index (BI) were calculated
among sentinel sites of the vector surveillance
system. The results showed that every month the
presence of dengue vector Aedes aegypti was
reported. DI ranged from 0.2 to 0.44 mosquitoes
per household; BI ranged from 13.7 to 31.2.
The dengue vector indices were started annually
increasing from May to October, which peaked
in July. The vector indices in the rainy season (DI
(0.23 - 0.46), BI (20.8 - 29.0) were higher than
the dry season with DI (0.19 - 0.28), BI (13.2 -
21.1). In 2016, the vector indices were reported
highest with BI (average: 24.3; maximum:
186.7); DI (average: 0.33; maximum: 1.9). The
average of vector indices monthly, in the central
highland region were lower compared with the
threshold level (BI < 30, DI < 0.5). The highest
indices were recorded in Kon Tum and Gia Lai
and the lowest indices were in Dak Lak and Dak
Nong provinces.
Từ khóa:
Véc tơ sốt xuất huyết dengue; sốt xuất huyết dengue; Tây Nguyên
Keywords:
Dengue fever vector; dengue fever; Central Highlands
DOI: https://doi.org/10.51403/0868-2836/2022/615
File nội dung:
o2202107.pdf
Tải file: