Trang: 150
Tập 32, số 2 2022 Phụ bản
TÍNH GIÁ TRỊ CỦA DỰ BÁO DỊCH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE DỰA VÀO DMOSS TẠI KHU VỰC PHÍA NAM
VALIDITY OF DENGUE FORECASTING BASED ON DMOSS IN THE SOUTH OF VIETNAM
Tác giả: Đỗ Kiến Quốc, Lương Chấn Quang, Võ Tố Quyên, Nguyễn Vũ Thượng,
Vũ Hải Hà, Phan Trọng Lân
Tóm tắt:
Dự báo sớm khả năng xuất hiện dịch sốt xuất huyết dengue (SXHD) để có chuẩn bị và sớm triển khai
các giải pháp can thiệp, chủ động phòng dịch, mô hình dự báo bệnh SXHD dựa vào quan sát vệ tinh
(DMOSS: Dengue forcasting Model Satellite - based System for Vietnam) đã được xây dựng và phát
triển. Nghiên cứu này nhằm mô tả tính giá trị của kết quả dự báo của mô hình DMOSS từ năm 2000 và
thực nghiệm kết quả dự báo trong năm 2020, để từ đó đưa ra khuyến cáo nhằm sử dụng hiệu quả kết
quả dự báo thu được từ mô hình. Xác suất có dịch của từng tỉnh thay đổi trung bình 9% sau mỗi tháng,
mức thay đổi lớn nhất là 58%. Khi khảo sát sự biến đổi xác suất có dịch tại các tỉnh sau mỗi lần cập nhật
kết quả, xác suất có dịch thay đổi 11%. Giá trị tiên đoán dương và tỉ lệ âm giả của ngưỡng xác suất 60%
tương ứng là 25% và 76% và của ngưỡng 80% tương ứng là 29% và 85%. Sử dụng dự báo của DMOSS
trong đánh giá nguy cơ cần được xem xét thêm các yếu tố khác như hoạt động can thiệp, týp vi rút lưu
hành và sự biến đổi của quần thể cảm nhiễm.
Summary:
A model for Dengue forecasting (DMOSS:
Dengue forecasting Model Satellite - based
System for Vietnam) was developed in order to
drive interventions and prevention of Dengue.
DMOSS was developed based on retrospective
data of Dengue and hydro - meteorology from
2000 to 2020. Objectives of this study was
described the validity of forecasting result in
order to recommend the use of DMOSS in
reality. Probabilities of Dengue epidemics were
varied by 9% after each updates, the maximum
fluctuation was 58%. When examination of the
fluctuations of Dengue epidemics probabilities
by every updates, the change of 11% was
recorded after each updates. PPV and FN rates of
Dengue epidemics probability in 60% level were
25% and 76% and in 80% level were 29% and
85%. Dengue epidemic probabilities of DMOSS
must be used carefully in regard to intervention
activities, Dengue serotypes circulation and
magnitude of susceptible population.
Từ khóa:
Dự báo dengue dựa vào quan sát không gian; sốt xuất huyết; thời tiết
Keywords:
Dengue forcasting based on Earth observation; dengue; weather
DOI: https://doi.org/10.51403/0868-2836/2022/620
File nội dung:
o2202150.pdf
Tải file: