Trang: 17
Tập 33, số 3 2023 Phụ bản
ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ HỌC PHÂN TỬ NUCLEOPROTEIN CỦA VI RÚT DẠI GÂY BỆNH TRÊN NGƯỜI TẠI MỘT SỐ TỈNH MIỀN BẮC, MIỀN TRUNG VIỆT NAM, 2020 - 2022
MOLECULAR EPIDEMIOLOGIC CHARACTERISTICS OF HUMAN RABIES VIRUS IN THE NORTH AND CENTER PROVINCES OF VIETNAM, 2020 - 2022
Tác giả: Nguyễn Tuyết Thu, Nguyễn Vĩnh Đông, Ngô Châu Giang,
Nguyễn Thị Thanh Hương, Phan Thị Ngà, Nguyễn Thị Kiều Anh
Tóm tắt:
Nghiên cứu nhằm mục tiêu mô tả đặc điểm dịch tễ học phân tử nucleoprotein của vi rút dại gây bệnh trên
người tại các tỉnh miền Bắc, miền Trung Việt Nam, 2020 - 2022. Trong năm 2020 - 2022, tổng số 164 mẫu
bệnh phẩm của 83 bệnh nhân nghi dại tại một số tỉnh miền Bắc, miền Trung Việt Nam được thu thập và
chẩn đoán bằng kỹ thuật RT-PCR. 28/83 trường hợp đã được chẩn đoán khẳng định bệnh dại. Các ca
bệnh dại xuất hiện rải rác quanh năm và được phân bố tại 19/28 tỉnh/ thành phố. Toàn bộ gen mã hoá
Nucleoprotein của 15 vi rút dại (RABV) phân lập từ bệnh nhân được giải trình tự và dựng cây di truyền, sử
dụng phương pháp maximum-likelihood. Kết quả cho thấy 15 vi rút có mối liên quan chặt chẽ với các RABV
gây dịch bệnh dại trên chó ở miền Bắc Việt Nam trong các năm trước đây với độ tương đồng nucleotide
cao (95,1% - 100%). So sánh với các vi rút dại phân lập trên thế giới, tất cả 15 trình tự vi rút dại thuộc
nhóm Lyssavirus genotype I và đều nằm trong nhánh China I, trong đó, một số vi rút chia sẻ độ tương đồng
nucleotide rất cao (99% - 100%) với các vi rút dại phân lập trên chó tại Trung Quốc. Nghiên cứu đã cung
cấp bằng chứng về vi rút học cho thấy chó nhà là nguồn lây nhiễm chính bệnh dại trên người tại Việt Nam
và gợi ý khả năng đã xảy ra xâm nhập các vi rút dại qua biên giới Trung Quốc - Việt Nam.
Summary:
This study aims to describe molecular
epidemiologic characteristics of human rabies
virus in the North and Center provinces of
Vietnam, 2020 - 2022. During 2020 and 2022,
a total of 164 samples collected from 83
suspected human rabies in some Northern and
Center provinces of Vietnam were tested for
rabies by RT - PCR. 28/83 cases were confirmed
rabies positive. Rabies - positive cases were
scattered through the years and found in 19/28
provinces. The full gene of nucleoprotein (N)
of 15 positive rabies samples was successfully
sequenced and analyzed phylogenetically
using the maximum - likelihood method. The
results showed that 15 rabies viruses in the
study were phylogenetically closely related to
RABVs that caused rabies outbreaks in dogs
in Northern Vietnam in the previous years with
high nucleotide similarity (95.1% - 100%).
In comparison with the rabies virus isolates
worldwide, 15 rabies virus sequences all
belonged to the Lyssavirus genotype I and were
in China I clade, in which, some viruses shared
very high nucleotide similarities (99% - 100%)
with rabies viruses isolated in dogs in China.
Our results provide virological evidence that
domestic dogs are the main source of rabies
infection in humans in Vietnam and suggest
that the possibility of cross-infections of the
rabies virus has occurred between China -
Vietnam border
Từ khóa:
Vi rút dại; gen N; RT-PCR; cây phát sinh loài
Keywords:
Rabies virus; N gene; RT – PCR; phylogenetic tree
DOI: https://doi.org/10.51403/0868-2836/2023/1148
File nội dung:
o230317.pdf
Tải file:
